Z pewnością każdy z nas często widzi na drogach pojazdy przewożące różne ładunki. Mimo iż niektórym tzw. TIR może wydawać się gigantyczny, to jego rozmiary z pewnością mieszczą się w ustawowej normie. Dopuszczalne wymiary pojazdów poruszających się po Polskich drogach określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Z analizy art.2 ust.1 wcześniej wspomnianego aktu prawnego widać że:
– maksymalna długość zespołu pojazdów poruszającego się po drodze wynosi 22 metry (zespół trzech pojazdów),
– maksymalna wysokość 4 metry,
– maksymalna szerokość 2,6 metra (2,55 dla pojazdu nie będącego izotermą).
Przy intersujących nas wymiarach powinno się wziąć poprawkę na to że ładunek może wystawać nieco poza zarys pojazdu. Wartości te określone są w art. 61 prawa o ruchu drogowym i wynoszą 3 m szerokości, 2 metry z tyłu pojazdu i 0,5 metra z przodu. Jeżeli mamy miarkę w oku i widzimy że cokolwiek poruszającego się po drodze jest dłuższe, wyższe lub szersze to z pewnością będzie to pojazd nienormatywny.
Innym parametrem mogącym uczynić przewóz ponadgabarytowym jest rzeczywista masa pojazdu. Wcześniej wspomniane rozporządzenie dopuszcza ruch zespołu pojazdów o maksymalnej masie 44 ton, lecz dotyczy to jednie przypadku w którym przewożony jest kontener 40 stopowy. W normalnych sytuacjach masa zespołu pojazdów nie może przekroczyć 40 ton.
Ostatnią wartością mogącą utrudnić nam życie jest przekroczenie maksymalnego nacisku osi na drogę. W Polsce sytuacja z wytrzymałością dróg jest nieco skomplikowana, ale ogólnie maksymalna wartość nacisku pojedynczej osi nie może przekroczyć 11,5 tony. Taka wartość obowiązuje na najbardziej wytrzymałych drogach.
Innymi liczbami wartymi zapamiętania są 23 metry długości, 3,4 metra szerokości 4,5 metra wysokości i 60 ton masy całkowitej. Przy przekroczeniu którejkolwiek z nich występuje obowiązek pilotażu przewozu. Oznacza to że naszej ciężarówce musi towarzyszyć specjalnie oznakowany pojazd (tablica oraz odpowiednio rozmieszczone dwa żółte światła na dachu kabiny) wyposażony dodatkowo w tzw. szperacza czyli lampę której snopem światła możemy sterować.
Wyjątkowo duże przewozy muszą być ubezpieczane przez dwa takie auta, jeden jadący przed, a drugi za pojazdem wykonującym przewóz.
Warto tutaj wspomnieć że pozostali kierujący mają obowiązek stosować się do poleceń pilota, który zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie kierowania ruchem drogowym ma prawo sterować ruchem. Oczywiście osoba taka powinna być odpowiednio przeszkolona oraz wyposażona (między innymi w kamizelkę odblaskową barwy pomarańczowej i tarczę lub w odpowiednich sytuacjach latarkę do wydawania poleceń).
Poza wcześniej opisanym pilotażem ruch pojazdu nienormatywnego jest możliwy po uzyskaniu zezwolenia na przejazd o odpowiedniej kategorii (jednej z siedmiu). To jakie zezwolenie potrzebujemy określają oczywiście wymiary naszego pojazdu, im bardziej przekracza on określone parametry tym wyższą kategorię musi mieć nasze zezwolenie. Ostatnia kategoria dotyczy wszystkich przewozów przekraczających określone parametry, takie zezwolenie jest uzyskać najtrudniej bo wymaga bardzo dokładnej analizy wszystkich parametrów przewozu.
Zezwolenia kategorii 1-3 możemy uzyskać w m. in. w starostwie powiatowym, zaś po te z numerkami od 4 do 7 będziemy musieli udać się do GDDKiA.
Po przebrnięciu przez nieco nudną część prawną przydało by się wiedzieć dlaczego cały ten system jest aż tak skomplikowany, mimo że w sąsiednich Niemczech całość zezwolenia można uzyskać w krótkim czasie przez internet.
W Polsce mamy niestety drogi o bardzo różnych dopuszczalnych wytrzymałościach, różnice występują nawet w obszarze jednego odcinka autostrady. Dodatkowo przewozy nienormatywne w Polsce często wykonywane są w godzinach 22-6 (co tłumaczy dlaczego raczej ich nie zauważamy). Innym utrudnieniem jest typ infrastruktury montowanej przy drogach. Niestety niejednokrotnie jest ona przytwierdzona na stałe bez żadnej możliwości łatwego demontażu.
Z powodu wyżej wymienionych trudności oraz konieczności zaangażowania specjalistycznego, drogiego sprzętu, zawsze warto przeanalizować koszty ewentualnego podzielenia dużego ładunku bo możliwe że okaże się to bardziej opłacalne.
Poniżej zamieszczam źródła oraz linki do artykułów bardziej rozwijających poszczególne tematy.
-http://www.gddkia.gov.pl/pl/870/prawo-o-ruchu-drogowym
-https://www.gddkia.gov.pl/userfiles/articles/p/przejazdy-nienormatywne_3602/ust%20z%20dnia%2018.08.2011.pdf
-http://wrd.policja.waw.pl/wrd/aktualnosci/20054,Kierowanie-ruchem-drogowym.html
-http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20101230840
-http://www.gddkia.gov.pl/pl/a/4631/przepisy-zmieniajace-rozporzadzenie-w-sprawie-warunkow-technicznych-pojazdow-oraz-zakresu-ich-niezbednego-wyposazenia
-http://poradnikprzewoznika.pl/2016/pilot-transporcie-ponadgabarytowym/
-https://www.biznes.gov.pl/opisy-procedur/-/proc/675-zezwolenie-kategorii-iv-vi
-https://www.biznes.gov.pl/opisy-procedur/-/proc/1439-zezwolenie-kategorii-i
-https://www.biznes.gov.pl/opisy-procedur/-/proc/355-zezwolenie-kategorii-ii
-https://www.biznes.gov.pl/opisy-procedur/-/proc/673-zezwolenie-kategorii-iii
-https://www.biznes.gov.pl/opisy-procedur/-/proc/674-zezwolenie-kategorii-vii
-http://www.gitd.pl/nowe-zasady-przewozu-pojazdami-nienormatywnymi-i-nie-tylko
Autor: Wojciech Godlewski
